وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات: در تعامل با شرکت های فناوری محدودیت داریم

به گزارش خط رند ۹۱۲ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این که باید اصول حکمرانی را در فضای مجازی مشخص و شفاف نماییم، اظهار داشت:  به دلیل تحریم های ظالمانه،  هرگونه همکاری شرکت های حوزه فناوری با جمهوری اسلامی منع شده است و ما برای تعاملات بین المللی و مذاکره محدودیت داریم.
به گزارش خط رند ۹۱۲ به نقل از ایسنا، محمدجواد آذری جهرمی در گفت وگوی ویژی خبری، به مناسبت هفته دولت، در تشریح عملکرد وزارت ارتباطات اظهار نمود: جمهوری اسلامی در هفت سال اخیر، به گواهی سازمان جهانی مخابرات، در دو سال متوالی، دومین مقام در نرخ رشد توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات در دنیا را به خود مختص کرده است. آنچه مرم می توانند به صورت ملموس درک کنند، این است که در دسترسی به خدمات پهن باند ثابت و همراه، تعداد کاربران ایران از ۱۱ میلیون به ۷۳ میلیون نفر رسیده و رشد ۵.۶ برابری داشته است.
وی افزود: متوسط سرعت اتصال مردم به شبکه پهن باند در شهر، روستا، جاده و مناطق مختلف، تلفن خانگی و همراه، از متوسط ۰.۲۵ مگابیت برثانیه در سال ۹۲، به ۷ مگابیت برثانیه رسیده و رشدی ۲۷ برابری داشته است. همین طور متوسط قیمت خدمات بر حسب واحد خدمات خصوصاً در حوزه دیتا نصف شده است. در سال ۹۲، صفر روستا به شبکه ملی اطلاعات متصل بودند و امروز به ۳۲ هزار روستا رسیده است. نزدیک ۶۰۰۰ استارت آپ فناوری اطلاعات، ۳۵ هزار محصول خدمات ایرانی را در فضای مجازی ارائه می کنند که این آمار در سال ۹۲، به تعداد ۴۸ خدمت بوده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اظهار نمود: اشتغال مستقیم این بخش بیش از ۲۰۰ هزار نفر و اشتغال غیرمستقیم بیش از ۱.۵ میلیون نفر بوده است. سهم محتوای فارسی با رشد ۲ برابری در وب از مقام یازدهم به مقام ۵ رسیده و تولید محتوای ایرانی در فضای وب رشد قابل توجهی کرده است. در تولید محتوای داخلی ما از پیک ۷ گیگابیت برثانیه در سال ۹۲، به پیک ۲۱۰۰ رسیدیم و رشد ۳۰۰ برابری را در تولید محتوای داخلی تجربه کردیم.

رشد ۱.۵ برابری سهم فناوری اطلاعات در تولید ناخالص ملی
آذری جهرمی با بیان این که در دولت الکترونیکی رشد ۲۱ پله ای را سال قبل تجربه کردیم، اضافه کرد: برنامه ششم توسعه تکلیف کرده که ما ۳۰ پله رشد نماییم که در سال اول ما رشد ۲۱ پله ای را داشتیم. بخش اعظمی از بخش های زیرساختی شبکه ملی اطلاعات به سرانجام رسیده و با دستور مقام معظبم رهبری، باقی کارها هم سرعت گرفته است که باید بازهم تسریع شود. سهم ارتباطات و فناوری اطلاعات در تولید ناخالص ملی از ۲.۶ درصد به ۶.۵ درصد رسیده و رشدی ۱.۵ برابری داشته است، یعنی اقتصاد این بخش، ۱۵۰ درصد رشد کرده است.
وی با اشاره به کارهای حوزه فضایی بیان کرد: در عرصه دانش صلح آمیز فضایی که قسمتی از زیرساخت های وزارت ارتباطات است، هشت ماهواره در دولت ساخته شده که ۲.۷ برابر چیزی بوده که قبل از این ساخته شده بود و برای امسال هم برنامه هایی برای قرارگیری ماهواره ها در مدار داریم. در فضا هم اکنون به مدار ۵۰۰ کیلومتری رسیده ایم. تا قبل از دولت یازدهم، ۲۵۰ کیلومتر بودیم. پژوهش، تحقیق و ساخت موتور آرش و آزمایش موفق آن در آزمایشگاه، برای رسیدن به مدار ۲۱ هزار کیلومتری هم انجام شده است.
وزیر ارتباطات افزود: در عرضه صنایع ارتباطی و فناوری اطلاعات و مخابراتی، ۵۰ قلم کالا و خدمات اساسی که مهم و پرکاربرد هستند، به تولید داخلی رسیده و از واردات محصول بی نیاز شدیم، یعنی ممکنست نیاز به واردات قطعات باشد، اما محصول وارد نمی نماییم. در عرصه ترانزیت بین الملل یعنی عبور مسیر اینترنت از ایران، عددمان ۱۱۶ گیگابیت برثانیه بود و حالا به ۴۶۸۴ گیگابیت برثانیه رسیدیم و رشد ۴۰۰ برابری را تجربه کردیم. رشد و توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعات در این سال ها ملموس است و تحولاتی بزرگی از نحوه ثبت نام کنکور و پرداخت قبوض و دسترسی به شبکه های اجتماعی صورت گرفته است.

بار سنگین بر دوش مجموعه ارتباطات در کرونا
آذری جهرمی با بیان این که در روزهای فراگیری کرونا در کشور، مجموعه ارتباطات و فناوری اطلاعات نه فقط وزارت ارتباطات، بار سنگینی را بر دوش کشیدند، برای این که نیازمندی های مردم را فراهم آورند، اضافه کرد: در حوزه سلامت و طرح غربال گری بر پایه دولت الکترونیک، در حوزه نظام بانکی، خدمات آموزشی در حوزه و دانشگاه ها و مدارس، شبکه ملی اطلاعات نقش بزرگی را بر عهده داشت. در این شرایط اگر دسترسی برای روستا فراهم نشود، فاصله شهر و روستا زیاد شود، شهری ها متنعم می شوند و روستایی ها محروم.
وی افزود: مجلس شورای اسلامی تکلیف کرده که تا اختتام برنامه ششم توسعه، پوشش ۹۰ درصد روستاهای بالای ۲۰ خانوار تکمیل شود. مجموعا ۴۶ هزار روستا و آبادی در کشور داریم که ۳۹ هزارتای آنها بالای ۲۰ خانوارند. الان این عدد به ۳۲ هزار رسیده و برنامه داریم که تا آخر سال ۹۹، تعداد ۳۹ هزار روستا تمام شود. همین حالا هم برنامه ها در حال انجام می باشد که پیش از سال تحصیلی جدید، این امکانات در روستاها فراهم گردد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بیان کرد: طبق آمار، ۱۰۶ هزار مدرسه در کشور داشتیم که در بررسی با وزارت آموزش و پرورش و ثبت نام ها در سامانه شاد، ۸۶ هزار مدرسه شناسایی شد. تابحال ۷۹ هزار مدرسه متصل شده و ۷۰۰۰ مدرسه مانده است. عقب ترین استان، کهگیلویه و بویراحمد است به این علت که تجهیزات نرسیده بود. اما تا اختتام هفته آینده همه ۸۶ هزار مدرسه در سراسر کشور به شبکه متصل می شوند و خدماتشان هم به صورت پرسرعت و رایگان خواهد بود.

شوک بزرگ کرونا به حوزه آموزش
آذری جهرمی با بیان این که آموزش و پرورش در دوران کرونا، با یک شوک مواجه گردید و بیشترین جامعه با ۱۳ میلیون مخاطب را داشت، اضافه کرد: به یک باره همه مدارس تعطیل شد و همه خدمات باید روی شبکه می آمد، این که آموزش و پرورش خودرا جمع کند و به سمت پیاده سازی آموزش به صورت الکترونیکی برود، در صورتیکه از قبل برای این حوزه پیش بینی و برنامه ریزی نشده بود. در این شرایط، راه اندازی شاد اتفاق بزرگی بود، اما ابن بخش ایرادات زیادی هم دارد که باید بهبود یابد.
وی افزود: آن طور که آقای حاج میرزایی وزیر آموزش و پرورش اطلاع دادند، تلاش بزرگی برای بهبود شرایط در حال انجام می باشد. طبیعتا یک پیام رسان نمی تواند به تنهایی نیاز آموزش را برطرف کند. معلمان و دانش آموزان به سامانه ای برای تکلیف و ارزیابی آن احتیاج دارند، این که کلاس به صورت تصویری برگزار شود، ارتباط بین دانش آموزان به صورت آن لاین باشد. ۱۹ پارامتر و ابزار برای آموزش مجازی لازم است که سامانه شاد یکی از آنها بوده و ۱۸ تای دیگر باید توسعه پیدا کنند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به ایجاد بار ترافیکی بر اثر آموزش مجازی، بیان کرد: آنچه که به ما برمی گردد، این که باید شبکه را فراهم نماییم که تمهیداتی دیدیم. این که به سبب عدالت آموزشی و عدم امکان خانواده ها در تامین مالی سبب عدم بهره گیری از تحصیل نشود، تلاش می نماییم که بسته هایی را برای معلمان و دانش آموزان در نظر بگیریم. برای اینکه به سبب حجم ویدیوهایی که در پیام رسان ها ارسال می شود، هزینه هایی به معلمان تحمیل می شود که باید برایش فکری نماییم.
آذری جهرمی با بیان این که شاد، عنوان کلی آموزش الکترونیکی دانش آموزان است و تنها یک اپلیکیشن نیست، اضافه کرد: این اپلیکیشن توسعه می یابد و توسعه آن طول می کشد. بنا بر این برای ابتدای سال تحصیلی تمهیداتی دیده شده است. ما در بخش تعرفه ای، برای دانش آموزان و معلمان و همین طور برای اساتید و دانشجویان برنامه داریم. بسته ویژه ای برای شروع سال تحصیلی جدید در نظر داریم که هزینه مانع ادامه تحصیل نشود.

توسعه کاربردهای صنعت فضایی
وی با بیان این که آنچه در دولت یازدهم انجام شد، ادامه تحقیقات ساخت ماهواره در دولت های قبلی بود، اضافه کرد: ما در دولت دوازدهم کاربردهای صنعت فضایی را در کشور توسعه دادیم. با بهره گیری از پردازش داده، آتش سوزی و سیلاب ها پیش بینی می شود، می توان میزان تولیدات کشاورزی را بررسی کرد متناسب با نیاز بازار برای این که تسهیلات صادراتی یا ممنوعیت واردات را اعمال نماییم. حالا هم پنج محصول راهبردی را با بهره گیری از علوم فضایی پایش می نماییم.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اضافه کرد: در این دوره بجای این که تصدی گری نماییم و خودمان این فعالیت ها را انجام دهیم، به فارغ التحصیلان دانشگاه ها گفتیم که استارت آپ راه اندازی کنند و با در اختیار گرفتن تصاویر و امکانات ماهواره ای، خدمات را به دولت و بخش های خصوصی که نیازمند این خدمات هستند، بفروشند. طبق آخرین آمار، بیش از ۱۵۰ استارت آپ حوره فضاپایه شکل گرفته که در حوزه خدمات فضایی کار می کنند و برای محصولاتشان بازاریابی می کنند. البته همچنان بزرگ ترین بهره بردار این دانش، دولت می باشد اما باید به سمت سایر نیازمندان برود.

شبکه ملی اطلاعات یک پروسه است
آذری جهرمی با بیان این که شبکه ملی اطلاعات پروژه ای نیست که تمام شود، بلکه یک جریان است، اضافه کرد: شبکه ملی اطلاعات یک پروژه نیست که تمام شود، بلکه یک پروسه و جریان همیشه دائم و مدیای برقراری ارتباط مردم است. این شبکه اجزایی دارد که باید تکمیل شود. طبق سند مصوب شورای عالی فضای مجازی که بعنوان سند و معماری نهایی شبکه ملی اطلاعات تصویب شده، این شبکه ۲۳ جزء زیرساختی دارد.
وی افزود: برآورد ما این است که به لحاظ تعدادی، ۵۷ درصد اجزاء به لحاظ استقراری کاملند، مانند هسته شبکه ملی اطلاعات که موجود است و از ۶۴۰ گیگابیت برثانیه به بیش از ۲۰ هزار گیگابیت برثانیه بالا رفته است، ۱۹ درصد از این اجزاء، موجود هستند اما نیازمند تکمیلند و ۲۴ درصد اجزاء باید استقرار پیدا کنند، برای مثال مرکز امنیت یکپارچه که شاید ظرف دو هفته آینده به افتتاح برسد، یا مرکز مادر شبکه ملی اطلاعات که در زیرساخت خدمات ابری و قطب های مراکز داده است که به زودی استقرار می باید.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در ادامه با بیان این که اجزاء خدمات، ۲۹ جزء دارد، اضافه کرد: در لایه خدمات، ۴۰ درصد خدمات به صورت کامل استقرار دارد، ۴۷ درصد مستقرند اما نیاز به تکمیل دارند و ۱۳ درصد باید استقرار یابند.

عمده وظایف زیرساختی برعهده وزارت ارتباطات است
آذری جهرمی با اشاره به تقسیم کار ملی در حوزه زیرساخت، اظهار نمود: ۵۹ درصد وظایف تکمیل اجزای زیرساختی شبکه، برعهده وزارت ارتباطات است، چهار درصد وظیفه کمیسیون تنظیم مقررات، هشت درصد وظیفه مرکز ملی فضای مجازی است و هر کدام از دستگاه ها همچون وزارت اطلاعات ۱۰ درصد، صمت پنج درصد، وزارت امور خارجه سه درصد، وزارت دفاع سه درصد و معاونت عملی ریاست جمهوری نیز سه درصد را بر عهده دارند. اما عمده وظایف در حوزه زیرساخت برعهده وزارت ارتباطات است اما بخش های دیگر هم مسئولیت دارند.
وی افزود: در لایه خدمات کاربردی شبکه ملی اطلاعات مانند نظام نقل و انقال پول و امنیت، تقسیم مسئولیت شده و دیگر بیشترین وزن بر عهده وزارت ارتباطات نیست. از بیمه و بانک مرکزی تا وزارت اقتصاد گرفته مسئولیت دارند. اما در لایه محتوای شبکه ملی اطلاعات، ۳۲ درصد وظیفه برعهده وزارت ارشاد و ۱۳ درصد وظایف با سازمان صداوسیماست. تمام این اجزا مشخصند و می توان بررسی کرد که از سال ۹۲ تابحال چه تغییراتی داشته اند.

در حوزه موتورهای جست وجو مردود شدیم
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این که در سندی که حالا تنظیم شده، وظیفه خدمات پایه شبکه ملی اطلاعات برعهده وزارت ارتباطات است، اظهار داشت: ما در حوزه موتور جست وجو ضعف داریم و اتفاقات آبان ۹۸ نشان داد که توان اداره کردن درخواست های مردم را نداریم و نمره قبولی نگرفتیم و مردود شدیم. اما حالا برنامه ریزی شده است و یکی از وظایف مرکز داده مادر شبکه ملی اطلاعات که افتتاح می شود، ایجاد زیرساخت برای همان موتور جست وجو است. اما در حوزه پیام رسان ها وضعیت ما مطلوب تر از سابق است و قسمتی از تسهیلات لازم برای این بخش اختصاص یافته است.
آذری جهرمی با بیان این که شبکه ملی اطلاعات برای آینده اقتصادی کشور اهمیت زیادی دارد، اظهار نمود: ما برای تکمیل اقدامات شبکه ملی اطلاعات برنامه عملیاتی داریم و برنامه ای یک ساله تا اختتام دولت به مرکز ملی فضای مجازی دادیم. مطابق با سیستم کنترل پروژه، ما از اقداماتی که در یک سال باید صورت گیرد، تابحال ۳۵ درصد پیشرفت داشته ایم و آنچه مرکز ملی برآورد کرد، ۲۵ درصد بود. اما برنامه ریزی داریم که در طول این مدت، مواردی که نیاز به تکمیل دارد و یا استقرار نیافته را مستقر و تکمیل نماییم.
وی افزود: کل برنامه شبکه ملی اطلاعات در سند دیده شده که تا سال ۱۴۰۴ تکمیل شود. مواردی همچون موتورهای جست وجو و پیام رسان در اولویت ها و جزء برنامه های یک ساله است و برای شهریور ۱۴۰۰ برنامه ریزی شده است. البته ما حالا استقرار پیام رسان ها را هم داریم و طبق حمایت هایی که در هفته های اخیر شده هم اساسا ارتقا قابل توجه پیدا می کند، اما نیاز به توانمندی های بالاتری دارند. البته حوزه زیرساختی بخش ساده شبکه ملی اطلاعات است و بخش پیچیده تر، مربوط به خدمات و محتواست که هنوز هم ارزیابی نشده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این که مرکز هماهنگی بین دستگاه ها، مرکز ملی فضای مجازی است، اضافه کرد: مقام معظم رهبری بتازگی هم گلایه داشتند که اهتمام به برگزاری جلسات شورای عالی فضای مجازی باشد و هماهنگی ها دراین زمینه بیشتر شود.

همه دستگاه ها در حوزه دولت الکترونیک وظیفه دارند
آذری جهرمی با بیان این که شاکله و عملکرد اصلی شبکه ملی اطلاعات و دولت الکترونیک، وزارت ارتباطات است اما هر یک از دستگاه ها هم وظایفی دارند، اضافه کرد: وظیفه وزارت ارتباطات در حوزه دولت الکترونیک، تهیه زیرساخت هاست، این که ما پروتکل های ارتباطی را تنظیم نماییم، زیرساخت ارتباطات را فراهم نماییم، امنیت ارتباطات را به وجود آورده و بین مجموعه ها تسهیل ارتباطات ایجاد نماییم. این کارها در دولت های یازدهم و دوازهم به طرز قابل توجهی انجام شد و ایجاد مراکز داده اصلی و پشتیبان و پروتکل های ارتباطی و هماهنگی ها انجام شد.
وی با بیان این که در حوزه دولت الکترونیکی ۲۳ پروژه تعریف کرده ایم، اظهار داشت: این ۲۳ پروژه باید تا تاریخ ۹ آذر ۹۹ توسط دستگاه ها به سرانجام برسد. خدمات سلامت الکترونیک و مالیات الکترونیک همچون این پروژه ها هستند و در صورتیکه این پروژه ها اجرایی شوند، می توان به هدف برنامه ششم توسعه که کاهش سالانه ۱۲.۵ درصدی مراجعات مردم به دستگاه های دولتی و دوم ایجاد شفافیت است، برسیم. بعضی دستگاه ها همچون وزارت اقتصاد دراین زمینه همکاری خوبی داشتند، بعضی دستگاه ها اما هنوز عقبند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به رتبه جهانی ایران در دولت الکترونیک، بیان کرد: برمبنای ارزیابی ۲ ساله، رتبه جهانی ما از ۱۰۶ به ۸۱ رسیده است. اما در ارزیابی امسال به سبب تغییر ماهیت بررسی و انطباق بعضی از پارامترهای دولت الکرونیک با سند ۲۰۳۰ و این که ما چارچوب های این سند را بررسی نکرده بودیم، در یک شاخص سه رتبه افت کردیم که برای ما مساله مهمی نبود برای اینکه به اهدافی که در سند ۲۰۳۰ بود، زیاد توجهی نداشتیم.

پیش نویسی صیانت از حریم خصوصی افراد
آذری جهرمی درباره درز اطلاعات کاربران در فضای مجازی، بیان کرد: نمی گردد در فضای حقیقی به حریم خصوصی و امنیت توجه داشت اما در فضای مجازی به این مساله نپرداخت. این که در فضای حقیقی کدام دستگاه مسوول حفاظت از حریم خصوصی است، هم خود فرد و هم مجموعه های مختلف مسئولیت دارند. آنچه از این حریم صیانت می کند، قانون است. ما برای صیانت از حریم خصوصی افراد، فتوای راهبردی رهبر انقلاب را داریم که تعدی به اطلاعات و حریم خصوصی مردم در فضای مجازی را حرام دانسته اند، اما این امر به قانون تبدیل نشده است.
وی افزود: ما پس از فرمایشات رهبری، پیش نویسی را با همکاری مرکز پژوهش های مجلس و پژوهشگاه قوه قضاییه تهیه کردیم و به دولت بردیم. آخرین تغییرات این لایحه انجام شده و آماده طرح در صحن دولت برای ارائه به مجلس شورای اسلامی است و این که بررسی ها روی این لایحه در کمیسیون های مجلس صورت گیرد. این یکی از مهم ترین لایحه هایی است که می تواند امنیت مردم را تضمین کند و حقوق مردم را در فضای مجازی مشخص می کند، این که وظیفه خود فرد و دستگاه های مختلف چیست و کدام دستگاه ها به تخطی های صورت گرفته رسیدگی می کنند.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این که باید اصول حکمرانی را در فضای مجازی مشخص و شفاف نماییم، اظهار نمود: کشورهایی مانند امریکا، چین و روسیه و کشورهای اروپایی در حوزه حکمرانی در فضای مجازی، اصول مشخصی دارند. اما ما یک سند استراتژی و سیاست گذاری برای مواجهه با فضای مجازی نداریم و این یک فقدان کلی سیاست گذاری است. حالا با برداشت های مختلف در دیدگاه های سیاسی و نقطه نظرات متفاوتی روبه رو هستیم و تا زمانی که این اصول حکمرانی روشن نشود، این مشکلات وجود دارد.
آذری جهرمی با بیان این که باید جا بیفتد که جایگاه ما در فضای مجازی چیست، اظهار داشت: ما پیش نویسی به مرکز ملی فضای مجازی دادیم و البته در این مرکز از نظرات اندیشکده های مختلف هم استفاده می نمایند. این مساله باید در شورای عالی فضای مجازی به تصویب برسد و البته ما هم پیش نویسی در حوزه اصول حکمرانی ارائه دادیم. لازم است نظرات مختلف دستگاه های دیگر هم به این پیش نویس اضافه شود و با سیاست های کلی نظام تطابق داده شود و بتوان از آن به نتیجه ای رسید.
وی افزود: ما به لحاظ تحریم های ظالمانه با تحریمی مواجهیم که هرگونه همکاری شرکت های حوزه فناوری با جمهوری اسلامی منع شده است و ما برای تعاملات بین المللی و مذاکره محدودیت داریم. البته این طور نیست که ابتکار عمل وجود نداشته باشد، اما لازم است اصول تعامل دراین زمینه را شفاف کرد.

رشد ۸ درصدی ترافیک داخلی در روزهای محرم
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره اقدامات صورت گرفته برای ایام محرم و عزاداری سالار شهیدان، بیان کرد: اقدامات اصلی در این عرصه را سازمان تبلیغات اسلامی انجام داده و بستری برای پخش زنده مراسم هیأت های عزاداری فراهم گشته است. تابحال بیش از ۲۰۰۰ هیأت در این طرح ثبت نام کرده اند و ما برای آنها اتصال رایگان در زمان پخش برودکست فراهم نموده ایم و بسته رایگان یک ماهه در اختیارشان قرار داده ایم.
آذری جهرمی افزود: همین طور از پلت فرم های پخش مراسم آن لاین عزاداری حسینی مانند هیأت آنلاین و تکیه نیز حمایت کردیم. طی روزهای اخیر حدود هشت درصد رشد در ترافیک داخلی اینترنت داشتیم که به سبب استقبال مردم و پخش زنده هیأت های عزاداری صورت گرفته است و پیش بینی می نماییم که این رشد ترافیک در ایام تاسوعا و عاشورای حسینی استعداد رسیدن به ۳۰ درصد را هم داشته باشد.

منبع: