خط رند ۹۱۲: معاونت علمی در سال ۱۴۰۲ توافق نامه های زیادی را با دستگاهها برای بومی سازی اقلام گلوگاهی صنعت نفت، گاز و صنایع دفاعی و افزایش عمق بومی سازی فناوری الکترونیک و میکروالکترونیک به امضا رساند.
به گزارش خط رند ۹۱۲ به نقل از مهر، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان در سال ۱۴۰۲ توافق نامه ها و تفاهم نامه های مختلفی را با هدف توسعه و تحقق اقتصاد دانش بنیان در کشور، بومی سازی تجهیزات راهبردی صنایع، افزایش ظرفیت فناورانه و توسعه ای برای حل مسائل و چالش های تولید و خدمات در عرصه های مختلف، پشتیبانی از تولید فناوران ایرانی و پاسخ به نیازهای راهبردی صنایع مهم کشور با بخش خصوصی، دستگاهها و وزارتخانه ها و دانشگاه های مختلف منعقد کرد.
اهتمام ویژه معاونت علمی برای پشتیبانی از تولید دانش بنیان و همین طور بومی سازی اقلام راهبردی، سبب شد یکی از دستگاه های شاخصی باشد که در سال ۱۴۰۲ بیشترین تعامل را بواسطه امضای موافقت نامه با دستگاهها و نهادهای دولتی و خصوصی داشته است. نکته قابل اهمیت آنکه اطلاق عنوان «توافق نامه » در این همکاریهای مشترک موجب می شود قرارداد طرفین از پوسته تفاهم خارج شده و در آن هدف، زمان بندی و حدود قراردادها مشخص و موضوع های مورد توافق به قرارداد تبدیل گردد.
از قراردادهای شاخصِ توسعه اقتصاد دانش بنیان می توان به موافت نامه معاونت علمی با وزارت دفاع برای بومی سازی زیرساخت های این صنعت و توسعه حوزه ساخت نیمه هادی ها و تکمیل زنجیره سیلیکون، توافق نامه با وزارت اقتصاد برای تجهیز گمرک به ایکس ری کانتینری، توافق نامه با شرکت های تابعه وزارت نفت برای تولید داخلی ۷ تجهیزات گلوگاهی، توافق نامه با وزارت صنعت، معدن و تجارت برای هوشمندسازی معادن و تامین بردهای الکترونیکی لوازم خانگی، توافق نامه با قرارگاه اقتصادی وزارت دفاع جهت استفاده از ظرفیت دانش بنیان ها در توسعه زنجیره ارزش صنایع وابسته به وزارت دفاع و توافق نامه با شرکت ملی گاز برای تولید ۱۲ قلم کالای راهبردی به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار اشاره نمود.
علاوه بر این، معاونت علمی در سالی که گذشت در امتداد پشتیبانی از دستیابی به مرجعیت علمی و فناورانه و نیز توسعه اقتصاد دانش بنیان به سراغ دانشگاه های بزرگی چون دانشگاه های تهران، خواجه نصیرالدین طوسی و شهید بهشتی، علامه طباطبایی، علم و صنعت ایران و صنعتی اصفهان رفت تا با همکاری آنها بتواند برای توسعه فناوری و تجاری سازی محصولات دانش بنیان و فناورانه و جذب نخبگان قدم مؤثری بردارد.
آنطور که معاونت علمی اعلام نموده است بر طبق توافق با ۴ دانشگاه شهید بهشتی، علامه طباطبایی، علم و صنعت ایران و صنعتی اصفهان مقرر شده اساتیدی که طرح توسعه و فناوری دارند در صورت تأیید شورای پژوهشی دانشگاه می توانند تا سقف یک میلیارد تومان حمایت شوند و در صورت تجاری سازی محصول و ایجاد شرکت دانش بنیان نوپا، بخش قابل توجهی از این حمایت، بلاعوض می شود. همین طور اساتیدی که محصول فناورانه ای را ساخته اند و قصد تجاری سازی آنرا دارند تا سقف ۲۰ میلیارد تومان وام تجاری سازی محصولات دریافت خواهدنمود.
در این گزارش می خواهیم مروری بر با اهمیت ترین توافق نامه های معاونت علمی با سایر دستگاهها، وزارتخانه ها و بخش خصوصی در سال ۱۴۰۲ داشته باشیم، تعدادی از این توافق نامه ها یا درحال اجرائی شدن است و یا عملیاتی شدن برخی دیگر از آنها به جهت آنکه در ماه های پایانی سال منعقد شده، به سال ۱۴۰۳ موکول شده است.
توسعه زیرساخت های ساخت حسگرهای میکروالکترونیکی در توافق با وزارت دفاع
در روزهای پایانی سال ۱۴۰۲ توافق نامه مشترک همکاری علمی و فناورانه بین معاونت علمی با قرارگاه اقتصادی وزارت دفاع و پشتیبانی در امتداد تکمیل زنجیره های ارزش دانش بنیان ها با بهره بردن از ظرفیتهای وزارت دفاع توافق نامه همکاری منعقد گردید. این توافقنامه هشت حوزه مختلف همچون اقتصاد دیجیتال، معدن و صنایع معدنی، صنعت الکترونیک نیمه هادی، نفت، گاز و پتروشیمی، امنیت ملی، شهری و شهرسازی منابع و انرژی را شامل می شود و در یکی از محورهای اصلی این توافق نامه، استفاده از زیرساخت های وزارت دفاع برای توسعه فعالیت شرکت های دانش بنیان در دستور کار قرار گرفته است.
موضوعات اولیه مورد توافق شامل بومی سازی زیرساخت های کنترل صنعتی با بهره بردن از فناوری های حوزه اینترنت اشیاء، ساخت تجهیزات حوزه اینترنت اشیاء و شهر هوشمند همچون سنسورها و عملگرها، تهیه و بومی سازی سامانه و تجهیزات حوزه سلامت الکترونیک و درمان ازراه دور، تهیه و بومی سازی سامانه های در رابطه با کاداستر، توسعه تولید انواع محصولات فولاد آلیاژی، توسعه حوزه ساخت نیمه هادی ها و تکمیل زنجیره سیلیکون و ژرمانیوم، بومی سازی زیرساخت های حوزه تک بلورها، فرآوری آنها و توسعه محصولات مبتنی بر این فناوری ها، تهیه و بومی سازی سامانه ها و زیرسامانه های اپتیکی، الکترواپتیکی، فوتونیکی، ماهواره ای و لیزری و گسترش زیرساخت های در رابطه با ساخت حسگرهای میکروالکترونیکی (MEMS) از محورهای این توافق نامه همکاری است و بگفته معاون علمی رئیس جمهور پنج محور از این توافق نامه همکاری تا ابتدای سال ۱۴۰۳ به مرحله اجرا می رسد.
دانش بنیان ها ۵۰ دستگاه آشکارساز کانتینری می سازند / بازار ۵ هزار میلیاردی
یکی دیگر از توافق نامه ها مربوط به همکاری معاونت علمی با گمرک می شود که بر طبق آن قرار شد دانش بنیان های ایرانی ظرف مدت ۲ سال ۵۰ عدد دستگاه آشکارساز کانتینری برمبنای ایکس ری، سال اول ۱۷ دستگاه و سال دوم ۳۳ دستگاه را با بهره گیری از توان دانش بنیان ها با مدلهای مختلف اقتصادی در اختیار گمرک قرار دهد. حمایت و توسعه بومی سازی و تجاری سازی فناوری های در رابطه با سامانه های بازرسی آشکارساز کانتینری، ریلی و چمدانی در کشور، بهره گیری حداکثری از ظرفیت تولید داخل جهت رفع نیازهای کشور در عرصه بازرسی آشکارساز کانتینری، ریلی و چمدانی و صرفه جویی ارزی در تامین تجهیزات مورد نیاز گمرک هوشمندسازی خدمات گمرکی و مبارزه با قاچاق کالا از دیگر مفاد این توافق نامه محسوب می شود. این قرارداد در نهایت ۵ هزار میلیارد تومان بازار برای شرکت های دانش بنیان داخلی خواهد شد.
تخصیص ۳۰ هزار میلیاردی برای تامین مالی دانش بنیان ها
براساس توافق معاونت علمی و یک بانک در امتداد تامین مالی شرکت های دانش بنیان قرار شد یک سقف ۳۰ هزار میلیاردریالی در قالب اختصاص تضامین و حمایت مالی به شرکت های دانش بنیان اعطا شود. به همین دلیل پیش بینی شده است حدأکثر ۲۰۰ طرح ویژه دانش بنیان در قالب این برنامه مورد حمایت قرار بگیرند. مشارکت بانک در طرح های مورد علاقه و استفاده از ظرفت اعتبار مالیاتی از دیگر ظرفیتهای پیش بینی شده در قالب این موافقت نامه همکاری هستند.
بومی سازی تجهیز حفاری هدایت پذیر دورانی / کاهش ارزبری و وابستگی صنعت حفاری
در بیست و هفتمین دوره نمایشگاه نفت، گاز و پتروشیمی موافقت نامه همکاری مشترک میان معاونت علمی و شرکت ملی نفت ایران در حوزه کسب فناوری های حفر چاه های افقی طویل و چند شاخه با بومی سازی تجهیز حفاری هدایت پذیر دورانی با هدف «ارتقاء تاب آوری ملی و رقابت پذیری بین المللی» و «کاهش ارزبری و وابستگی صنعت حفاری» به امضا رسید.
در این موافقت نامه ماموریت هایی برای معاونت علمی تعریف شد که از آن جمله می توان به تهیه و تنظیم نقشه راه طراحی، ساخت، برنامه کاری و زمانی آزمون (آزمایشگاهی، کارگاهی و میدانی) و ارائه خدمات فنی و مهندسی به شرکت های تابعه، شکل دهی به زیست بوم فناوری و نوآوری در عرصه های کسب فناوری حفر چاه های افقی طویل و چند شاخه، شناسایی، معرفی و به کارگیری نخبگان، مشاوران و افراد با تجربه جهت پیشبرد اهداف پروژه و پشتیبانی از پروسه شناسایی، شتاب دهی و توسعه فناوران و توسعه شرکت های زایشی دانش بنیان برای ساخت تجهیز RSS اشاره نمود.
ساخت اقلام گلوگاهی صنعت فولاد و هوشمندسازی ۵ معدن مس در کشور
معاونت علمی ۲۶ قرارداد را با مجتمع فولاد مبارکه و شرکت ملی مس ایران منعقد کرد که در عرصه فولاد ۲۱ قرارداد و پنج قرارداد دیگر مربوط به شرکت مس ایران می شود و ارزش تقریبی این ۲۶ قرارداد امضا شده ۸۶۰ میلیارد تومان برآورد شد. بر طبق این دو موافقتنامه مقرر شده است دانش بنیان های ایرانی اقلام گلوگاهی صنعت فولاد را بسازند و همین طور ۵ معدن مس در کشور به همت دانش بنیان ها هوشمندسازی شود.
ساخت ۱۲ گروه محصول راهبردی صنعت گاز به همت دانش بنیان ها
به دنبال همکاری معاونت علمی و شرکت ملی گاز نیز قرار شد تجهیزات و اقلام گلوگاهی صنعت گاز از طرف دانش بنیان ها و فناوران ایرانی بومی سازی شود. در قالب این توافق نامه، ۱۲ گروه محصول راهبردی و تولید بار اول در دستور کار قرار گرفت و امضای این توافق نامه بازار ۵۰۰ میلیون دلاری را برای توسعه بازار محصولات گلوگاهی دانش بنیان ها پیش روی آنها قرار خواهد داد.
توسعه دانش فنی طراحی و ساخت واحد جداسازی هوا (ASU)، بومی سازی پمپ های پیشرفته مورد نیاز شرکت ملی گاز، توسعه فناوری و بومی سازی تجهیزات در رابطه با تولید و کاربری هیدروژن، بومی سازی سامانه های هوشمند پیگ رانی مورد استفاده در شرکت ملی گاز و گسترش زیرساخت های تست و احراز صحت عملکرد محصول، بومی سازی و تکمیل زنجیره تامین کمپرسورهای فرآیندی مورد استفاده در شرکت های پالایش گاز شامل کمپرسورهای سیکل سرمایش پروپان و کمپرسورهای OFF GAS، بومی سازی ربات های هوشمند در انجام فرآیندهای مخاطره آمیز پالایشگاهی ربات های آتش نشان، لایروب، لایه نشان و…، بومی سازی سامانه های هوشمند اندازه گیری گاز طبیعی، بومی سازی تجهیزات ایمنی صنعت پالایش گاز مبتنی بر ابزارهای پردازش تصویر و هوش مصنوعی از محورهای مورد توافق همکاری است.
توافقنامه با ۵ استان برای تکمیل زنجیره ارزش صنایع اولویت دار
برنامه ای جدیدی تحت عنوان «برنامه برش استانی اقتصاد دانش بنیان» در ۱۴۰۲ در قالب توافق نامه همکاری مشترک معاونت علمی با استانداری ها تعریف شد تا با بهره گیری از مزیت ها و فرصت های موجود در هر استان و با بهره بردن از توان شرکت های دانش بنیان و فناور تعدادی از چالش های استانهای هدف رفع و در نهایت منجر به توسعه استان و افزایش اشتغال نیروهای انسانی تحصیل کرده بومی شود. اهداف اصلی این توافق نامه ها شامل مواردی چون توسعه بازار کالا و خدمات دانش بنیان، تکمیل زنجیره ارزش صنایع اولویت دار استان بمنظور تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر و ایجاد و گسترش زیرساخت های موردنیاز زیست بوم نوآوری و فناوری استان می شود.
در گام نخست، معاونت علمی با ۵ استان آذربایجان شرقی، زنجان، یزد، کرمان و استان مرکزی موافقتنامه هایی را به امضا رساند که توسعه شرکت های دانش بنیان در صنعت ماشین سازی، صنعت برق و صنایع معدنی، حل نیازهای اساسی نظیر مدیریت آب و انرژی و اولویت دهی به زنجیره های ارزش صنایع معدنی و کشاورزی و دامداری و همین طور اولویت دهی به زنجیره های ارزش صنایع آلومینیوم و پتروشیمی همچون مفاد توافق نامه معاونت علمی با ۵ استان محسوب می شود.
افزایش عمق بومی سازی فناوری الکترونیک و میکروالکترونیک
در توافق نامه دیگری که میان معاونت علمی، صندوق نوآوری و شکوفایی و یک اپراتور همراه اول منعقد گردید، توسعه زیست بوم نوآوری، بازار و افزایش عمق بومی سازی فناوری الکترونیک و میکروالکترونیک زیرساخت های حوزه های ارتباطات و فناوری ارتباطات در دستور کار قرار گرفت. «تجاری سازی، ایجاد یا توسعه بازار برای شرکت های دانش بنیان فعال حوزه» و «جذب سرمایه سازمان های توسعه ای» از بندهای مهم این توافق نامه محسوب می شود.
توافق با یک شرکت خصوصی در عرصه هوش مصنوعی
معاونت علمی در امتداد فراهم کردن بستر توسعه هوش مصنوعی، تربیت نیروی انسانی متخصص و همین طور افزایش ظرفیت فناورانه و حل چالش های تولید و خدمات در عرصه داده و هوش مصنوعی با یک شرکت خصوصی فعال در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات توافقنامه همکاری امضا کرد. بر طبق این موافقت نامه همکاری، مطالبی همچون زیرساخت های رایانش ابری، ایجاد و بهینه سازی زیرساخت های پردازش و ذخیره سازی داده در مقیاس بزرگ، افزایش قابلیت دسترسی و کارایی سیستم های مبتنی بر ابر، ایجاد پلت فرم های مدیریت داده برای تجمیع، تحلیل و به اشتراک گذاری داده ها، اجرای پروژه ها و راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در صنایع کلیدی خصوصاً صنایع مالی، معدنی، انرژی و حمل و نقل، افزایش راندمان و نوآوری، امنیت سایبری و مبارزه با فساد و رونق کسب وکارهای نوپا در دستور کار قرار گرفت.
ایجاد زیرساخت های پردازش و ذخیره سازی داده در مقیاس بزرگ
این شرکت خصوصی در قالب این موافقت نامه ضمن ایجاد و گسترش زیرساخت رایانش ابری بمنظور ارائه بستر محاسباتی مقیاس پذیر و امن برای پردازش کلان داده و پشتیبانی از برنامه ها و خدمات هوش مصنوعی، زمینه را برای ارائه طیف متنوعی از خدمات پردازش ابری با قیمتی مقرون به صرفه برای تسهیل پیاده سازی و استقرار روش های نوین یادگیری ماشین فراهم می آورد.
آموزش به ۱۲۰ هزار نفر در حوزه هوش مصنوعی و بلاک چین
همچنین ضمن ایجاد بستر تجاری سازی هوش مصنوعی در صنایع کلیدی همچون تحلیل پیش بینی کننده و تصمیم گیری، خودکارسازی فرآیندها برای کاهش هزینه ها، رباتیک صنعتی و خدماتی، چت بات های هوشمند و سیستم های سفارش کننده، استخراج دیجیتال مبتنی بر هوش مصنوعی و … زمینه را برای ارتقای آگاهی یک میلیون نفر از مفاهیم و فرصت های شغلی در اقتصاد دیجیتال تا پنج سال آینده و ارائه آموزش های لازم به ۴۰۰ هزار نفر در حوزه مهارت های مقدماتی مورد نیاز در اقتصاد دیجیتال و همین طور ۱۲۰ هزار نفر در حوزه های تخصصی تر مانند هوش مصنوعی، بلاک چین و اینترنت اشیاء فراهم خواهدنمود.
همکاری با سازمان منطقه آزاد ماکو برای استقرار شرکت های دانش بنیان و ایجاد یک زیست بوم فناوری، نوآوری و دانش بنیان در منطقه تجاری ماکو، توافق با یک شرکت خصوصی فعال در صنعت خودرو برای کسب دانش فنی، طراحی و تولید قوای محرکه کم مصرف در خودرو های داخلی بنزینی و تحقق صرفه جویی مصرف سوخت بیش از ۲ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر، توافق با وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی جهت استفاده از ظرفیت منابع حمایتی وزارت تعاون با هدف پشتیبانی از ایجاد اشتغال فناورانه شناسایی و معرفی شرکت های دانش بنیان دارای طرح های در رابطه با توسعه اقتصاد دانش بنیان در مناطق محروم به وزارت تعاون، توافق با وزارت میراث فرهنگی در امتداد توسعه و افزایش صادرات کالا و خدمات در رابطه با میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و توسعه کسب وکار و اشتغال پایدار مبتنی بر تکنولوژی و نوآوری در عرصه میراث فرهنگی از دیگر موافقت نامه هایی بشمار می رود که یک طرف آن معاونت علمی و حوزه علم و فناوری بوده است.
